Aanpassen aan onbekende omstandigheden kan een interessante uitdaging zijn, of juist een stressvolle, moeilijke situatie. Zeker wanneer het gaat om iets dat zo belangrijk is als je werk. Het proefschrift ‘Ready for the Change’ is geschreven om mensen en organisaties te helpen zich beter voor te bereiden op veranderingen in werk. Het omschrijft de vaardigheden en het gedrag die bijdragen aan een succesvolle loopbaan, doet verslag van het onderzoek op de vraag voor welke mensen het makkelijk of juist moeilijk is om dit gedrag te laten zien en het presenteert verschillende schaalbare interventies die je helpen dit gedrag te versterken om zo beter passend werk te vinden.
Het werk dat je doet beïnvloedt hoe je jezelf ziet, je identiteit en gevoel van eigenwaarden. Daarom is een baan die goed bij je past zo belangrijk. Een goed passende baan is niet alleen leuk om te doen, maar heeft ook een positief effect op zowel je psychische als lichamelijke gezondheid1. Maar het vinden en behouden van de juiste baan wordt steeds moeilijker. Momenteel zijn de meeste banen onderhevig aan snelle veranderingen waardoor we vaak worden geconfronteerd met transities in ons werk (e.g., Greenhaus, Callanan, & DiRenzo, 2008). Hierdoor worden we steeds meer zelf verantwoordelijk voor het vormgeven van onze loopbaan. Je moet je daarom goed voorbereiden op veranderingen en beschikken over de juiste vaardigheden en tools om je succesvol aan te kunnen passen.
Adaptieve eigenschappen en vaardigheden en proactief loopbaangedrag
De Career Construction theorie van Mark Savickas (2005, 2013) omschrijft de adaptieve eigenschappen en adaptieve vaardigheden die je nodig hebt om proactief loopbaangedrag te kunnen laten zien. Uit eerder onderzoek is gebleken dat wanneer je proactief loopbaangedrag laat zien, je beter kunt omgaan met transities in je werk2, je beter werk vindt3 en meer loopbaansucces behaalt4.
Adaptieve eigenschappen zijn persoonlijke kenmerken die er voor zorgen dat je flexibel bent en bereid bent om je aan te passen. Adaptieve vaardigheden vormen de bronnen die je nodig hebt om goed te kunnen reageren op veranderingen in je werk. Deze vaardigheden leiden weer tot proactief loopbaangedrag en worden omschreven aan de hand van de 4C’s: Career Control, Career Curiosity, Career Concern, Career Confidence.
De drie onderzoeken in het proefschrift richten zich op het verbeteren van adaptieve vaardigheden en proactief loopbaangedrag van werknemers tijdens verschillende loopbaanfases. De uitkomsten bieden nieuwe inzichten en interventies voor wetenschappers en HR-professionals die werknemers willen ondersteunen bij een goede voorbereiding op werk gerelateerde transities en het vergroten van hun aanpassingsvermogen.
Leeftijd, adaptieve eigenschappen en proactief loopbaangedrag
Een van de onderzoeken in het proefschrift richt zich op de relatie tussen leeftijd, adaptieve eigenschappen en proactief loopbaangedrag. Dit onderzoek is uitgevoerd onder 3413 werknemers binnen verschillende onderdelen van de overheid. Uit de resultaten blijkt dat het voor de één veel gemakkelijker is om proactief loopbaangedrag te laten zien, dan voor de ander. Zo blijkt dat oudere medewerkers minder proactief loopbaangedrag laten zien dan jongere medewerkers. Leeftijd lijkt dus een negatief effect te hebben op proactief loopbaangedrag, terwijl het juist gedurende alle loopbaanfases van belang is om proactief te blijven om zo op veranderingen voorbereid te zijn. Tegelijkertijd blijkt dat bepaalde adaptieve eigenschappen juist positief samenhangen met proactief loopbaangedrag. Werknemers lieten meer proactief loopbaangedrag zien wanneer zij getypeerd werden door een sterke interne locus of control (succes en falen toeschrijven aan het eigen handelen), een nieuwsgierige houding en een algemeen geloof in eigen kunnen. Mensen die over deze eigenschappen beschikken passen zich dus gemakkelijker aan nieuwe omstandigheden in hun werk aan dan anderen.
Ook kwam uit de resultaten naar voren dat het positieve effect van de bovengenoemde eigenschappen veel groter was dan het negatieve effect van leeftijd. Persoonlijke eigenschappen die je flexibel maken lijken dus van groter belang dan hoe oud je bent, als het gaat om succesvol omgaan met veranderingen in werk. Voor organisaties is het daarom belangrijk om een werkomgeving te bieden die adaptieve eigenschappen stimuleert gedurende alle loopbaanfases. Met andere woorden, organisaties zouden er goed aan doen om mensen de ruimte te geven om zelf hun werk en loopbaan vorm te geven om zo een sterkere interne locus of control te ontwikkelen.
Daarnaast is het van belang om juist ook oudere werknemers de mogelijkheid te bieden om nieuwe dingen te ontdekken en zichzelf te blijven ontwikkelen om zo een nieuwsgierige houding te stimuleren. Helaas komt uit eerder onderzoek naar voren dat mensen in het algemeen geloven dat oudere werknemers vergeleken met jongere collega’s meer weerstand tegen veranderingen hebben en geen nieuwe dingen willen leren5, terwijl dit vaak helemaal niet zo blijkt te zijn6.
Schaalbare interventies
In de huidige wereld van werk wordt vrijwel iedereen geconfronteerd met verandering. De interventies die beschikbaar zijn om werknemers en starters op de arbeidsmarkt te ondersteunen bij een goede voorbereiding op deze veranderingen, zijn vaak vrij uitgebreid. Veel interventies duren lang, zijn met name passend voor kleine groepen tegelijk of gebruiken één op één coaching. Deze interventies kunnen effectief zijn, maar zijn niet schaalbaar. Juist in deze tijd waar vrijwel iedereen geconfronteerd wordt met verandering, is het belangrijk dat niet alleen topperformers of mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt gebruik kunnen maken van effectieve interventies.
Daarom is er behoefte aan efficiëntere schaalbare interventies die breed kunnen worden ingezet in organisaties of onderwijsinstellingen, om zo (toekomstige) werknemers te helpen hun eigen weg te vinden in de wereld van werk. In het proefschrift zijn twee nieuwe compacte interventies gevalideerd voor studenten die zich voorbereiden op de ‘school-naar-werk transitie’ en voor ervaren werknemers die zich voorbereiden op een reorganisatie: een combinatie van een online ePortfolio en een groepsevenement of workshop.**
Het eerste interventie onderzoek is uitgevoerd onder 473 master en bachelor studenten van verschillende Nederlandse universiteiten. Uit dit onderzoek bleek dat studenten die hadden deelgenomen direct na afloop van de interventie meer adaptieve eigenschappen en meer proactief loopbaangedrag lieten zien dan studenten in de controlegroep. Ook bleek dat deze vooruitgang tot 6 maanden na de interventie stand hield. Daarnaast zorgde de toename van adaptieve vaardigheden ervoor dat studenten 6 maanden na de interventie een beter passende baan hadden gevonden en tevredener waren over hun baan dan studenten in de controlegroep. De interventie leidde dus niet alleen tot meer adaptieve eigenschappen en proactief loopbaangedrag, maar zorgde ook voor een succesvollere eerste stap naar de arbeidsmarkt.
De uitkomsten van het proefschrift laten zien dat het mogelijk is om schaalbare interventies aan te bieden die mensen ondersteunen bij het ontwikkelen van proactief loopbaangedrag en het succesvol vormgeven van hun loopbaan.
In het tweede interventie onderzoek is een interventie voor ervaren werknemers gevalideerd. Dit onderzoek is uitgevoerd onder 48 administratief medewerkers (gemiddelde leeftijd 42 jaar). Het toonde aan dat niet alleen jonge, maar ook ervaren werknemers die al veel geïnvesteerd hebben in hun loopbaan, proactief loopbaangedrag kunnen ontwikkelen met behulp van een schaalbare interventie. Tot 6 maanden na de interventie lieten werknemers die hadden deelgenomen vooruitgang in hun proactief loopbaangedrag zien, terwijl werknemers uit de controlegroep geen vooruitgang lieten zien. Deze resultaten dragen bij aan de overtuiging dat het mogelijk is om werknemers in verschillende fases van hun loopbaan een efficiënte, schaalbare en effectieve interventie aan te bieden die hun aanpassingsvermogen op de arbeidsmarkt versterkt.
Tot slot
Werk is een essentieel onderdeel van het leven. Vanaf de eerste stap naar de arbeidsmarkt tot aan het eind van je loopbaan, word je geconfronteerd met veranderingen. Om langdurig, succesvol en met plezier te kunnen werken is het noodzakelijk om te beschikken over de juiste vaardigheden. Maar niet iedereen reageert even soepel op veranderingen. De een toont van nature proactief gedrag wanneer dat nodig is, terwijl de ander veel moeite moet doen zijn weg te vinden. Het is daarom van belang dat zoveel mogelijk mensen toegang hebben tot effectieve interventies die helpen bij het ontwikkelen van de benodigde vaardigheden. De uitkomsten van het proefschrift laten zien dat het mogelijk is om schaalbare interventies aan te bieden die mensen ondersteunen bij het ontwikkelen van proactief loopbaangedrag en het succesvol vormgeven van hun loopbaan.
** Voor deze combinatie is gekozen omdat meta analyse onderzoek aantoont dat online interventies de meest efficiënte vorm van loopbaanbegeleiding zijn, maar dat deze interventies vooral effectief zijn in combinatie met begeleiding. Groepsinterventies zijn een efficiënte en effectieve vorm van begeleiding (Whiston et al., 2003, Whiston et al., 2017). De inhoud van de interventies is gebaseerd op de principes van de career construction theorie (Savickas, 2005, 2013) en de vijf cruciale componenten voor succesvolle loopbaaninterventies voor groepen (Brown et al., 2003).