Winnaar SkiLLLsChallengePrijs 2017
Instituut Gak en NSvP
Aanleiding en achtergrond
Een groot deel van de schoolgaande kinderen zal later een beroep uitoefenen dat nu nog niet bestaat. Zij moeten daarom het vermogen ontwikkelen zich snel in een veranderende wereld te manifesteren. Daarbij ligt steeds meer nadruk op het verbinden van klassieke kennis aan de zogenaamde 21st century skills, een combinatie van creativiteit met digitale en technische vaardigheden. Op steeds meer scholen krijgen deze digitale en technische vaardigheden een plek in het curriculum. Toch is voor veel kinderen en jongeren aandacht voor de vaardigheden van de 21e eeuw in hun directe omgeving – thuis en/of op school – niet vanzelfsprekend. Met name in achterstandswijken is de druk op scholen vaak groot vanwege de vele sociaaleconomische problemen waarmee de ruimte voor onderwijsvernieuwing beperkt is. Om te voorkomen dat jongeren in deze gebieden (nog meer) achterstanden oplopen of hun talenten onvoldoende benutten en te weinig aansluiting vinden bij banen van de toekomst, is het goed hen zoveel mogelijk en op zo vroeg mogelijke leeftijd kennis te laten maken met digitale technologie en ze in staat te stellen hun 21st century skills (verder) te ontwikkelen. Juist in wijken waar op school de focus vaak ligt op taal- en rekenvaardigheid, is een buitenschools aanbod rondom 21st century skills zo relevant.
Ingegeven door deze ontwikkelingen wil de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) als publieke voorziening een rol van betekenis spelen: als een plek om een leven lang te leren. Leren door te maken, dat is het principe waar Maakplaats 021 op inzet. Verspreid door de stad Amsterdam worden inspirerende en goed geoutilleerde plekken ingericht waar bezoekers spelenderwijs leren omgaan met nieuwe technologieën door er zelf mee aan de gang te gaan. Waar je kunt leren programmeren en digitaal fabriceren.
Maakplaats 021 is een gezamenlijk initiatief van de OBA, Waag Society, Pakhuis de Zwijger en de Hogeschool van Amsterdam. Met steun van de Gemeente Amsterdam worden er in de komende vier jaar in tenminste 10 vestigingen van de OBA Maakplaatsen gerealiseerd.
"Wij zijn ervan overtuigd dat elke jongere de kans verdient om uitvinder te worden. Dit impliceert onvermijdelijk dat leraren dat moeten faciliteren."
Het project Maakplaats 021 Fellowship
In navolging van de internationale FabLearn fellows – geïntroduceerd door Stanford University – willen de initiatiefnemers een fellowship verbinden aan Maakplaats 021. Samen met scholen uit de buurt wordt een programma opgezet voor docenten om zich te specialiseren in ‘maakonderwijs’, digitale fabricage en 21st century skills. Docenten krijgen scholing en werken hands-on aan het toepassen van het geleerde in de dagelijks onderwijspraktijk.
Om een structurele relatie tussen onderwijs en Maakplaats 021 te bewerkstelligen én om een duurzame samenwerking met het onderwijs te ontwikkelen, wordt jaarlijks een aantal leraren via een fellowship-programma ingezet om zich te specialiseren in maakonderwijs en 21st century skills. Dit gebeurt samen met de coaches in de Maakplaats 021 (medewerkers van de OBA).
Er wordt toegewerkt naar een model waarbij docenten gedurende een bepaalde tijd als ‘fellow’ aan de maakplaatsen worden gekoppeld. Na uitvoering overleg met een aantal scholen wordt gestart met een model waarbij de 5 studiedagen die iedere school beschikbaar heeft, worden benut.
Na de zomervakantie 2017 gaat de pilot van start met de openstelling van een fellowship voor drie scholen: een in de buurt van Maakplaats 021 Waterlandplein (Amsterdam Noord), een in de buurt van Maakplaats 021 Oosterdok (Amsterdam Centrum) en een in de buurt van Maakplaats 021 Reigersbos (Amsterdam Zuidoost). In 2018 volgt een Maakplaats in Amsterdam Nieuw-West. Alle scholen starten gezamenlijk met een 2-daagse training, gevolgd door 3 trainingsdagen per school door het jaar heen. Na iedere training volgt bovendien een bezoek van een of meerdere schoolklassen. Van de fellows wordt gevraagd om hun ervaringen te delen en deelbaar te maken.
Sacha van Tongeren schreef een inhoudelijk eindverslag van dit pilotproject.