Voor goede communicatie op het werk is het luistergedrag van leidinggevenden van essentieel belang. Met haar onderzoek over het luistergedrag van leiders en leidinggevenden ontving Anka Gsell van de Maastricht University de David van Lennep Scriptieprijs met haar masterscriptie getiteld: Leader’s empathic listening: the effects of a short term mindfulness intervention. De jury (bestaande uit drie onafhankelijke hoogleraren) roemden onder meer het feit dat dit onderzoek aansluit bij actuele theorieën op het gebied van concreet leiderschapsgedrag (en niet de meer vage leiderschapsstijlen).
Anka’s onderzoek spitst zich toe op actief en empathisch luisteren, waarmee de leidinggevende zich in de ander kan verplaatsen. Dit luistergedrag werd gestimuleerd door een mindfulness interventie te implementeren. Over haar keuze voor dit onderzoek vertelde Anka dat ze in haar eigen werk veel leidinggevenden tegenkomt die niet de juiste tools bezitten om om te gaan met de werkdruk en het snel veranderende werkklimaat. Tijdens een onderzoek naar mindfulness op het werk kwam Anka erachter dat juist deze groep leidinggevenden nog niet eerder onderwerp van zulk onderzoek was geweest. Daarom besloot Anka dat het relevant en betekenisvol was om onderzoek te doen naar juist dit onderwerp bij deze groep.
Mindfulness interventie
In de interventie volgden de leidinggevenden een workshop tijdmanagement, interpersoonlijke interacties en algemene communicatievaardigheden. Daarbij deden ze drie korte mindfulness oefeningen. Dit waren de body scan, waarbij het contact met het eigen lichaam hersteld wordt, de drie minuten durende breathing space en de zogenoemde mindful routine activity, wat beide ademhalingsoefeningen zijn. Deze oefeningen hadden als doel om minder oordelend en meer ruimdenkend te zijn tegenover interne en externe prikkels. Alle uitgenodigde leidinggevenden deden mee aan de interventie, wat aantoont dat veel leidinggevende al bezig zijn met mindfulness. “Voor de leiders van vandaag is het een kleine investering met een groot resultaat. Het helpt hen in de omgang met anderen, hun taken vol te brengen en biedt hen meer energie om hun hulpbronnen slim in te zetten. Wat vervolgens ook weer gunstig is voor henzelf en de personen aan wie ze leiding geven,” verklaart Anka.
Effecten op gedrag van leidinggevenden
De resultaten van het onderzoek van Anka lieten zien dat de mindfulness interventie géén effect had op een staat van mindfulness van de leideinggevenden, maar wél op het empathische luistergedrag. Voor leiders is het zeer nuttig om goede communicatievaardigheden te bezitten, om een goede relatie op te bouwen met de volgers. Ondanks dat leidinggevenden het vaak al erg druk hebben, raadt Anka aan op basis van de resultaten van haar onderzoek dat een kleine investering in mindfulness oefeningen al tot positieve, observeerbare gedrags- en fysieke uitkomsten kan leiden. - “Ik zou iedereen willen aanbevelen om aan mindfulness te doen! Om te beginnen zou ik iedereen die geïnteresseerd is aanraden om te beginnen met guided mindfulness oefeningen (headspace, 7 mind). Het is een leuke en makkelijke manier om mindfulness in je dagelijkse routine te krijgen, en een slechte gewoonte te vervangen met een goede gewoonte.” (Anka)
Anka Gsell van de Maastricht University, ontving in mei 2018 de David van Lennep Scriptieprijs voor haar masterthesis Leader’s empathic listening: the effects of a short term mindfulness intervention. De David van Lennep Scriptieprijs wordt jaarlijks uitgereikt aan maximaal drie uitzonderlijk goede doctoraalscripties op het gebied van de psychologie van beroep, arbeid en organisatie. Een onafhankelijke jury van experts uit het vakgebied beoordeelt de scripties.
