Kunstenaars Ruben van de Ven en Merijn van Moll, de bedenkers van de Guest Worker, namen in 2021 een nieuwe duik in de wereld van clickwork. Hun tweede werk over het onderwerp heet Auto-accept en brengt je in 'the clickwork-zone'. In 2019 sloegen de NSvP en SETUP de handen ineen om algoritmische inclusie tastbaar en invoelbaar te maken voor een breed publiek. Zo ontstonden vier interactieve installaties, performances en andere werken: Ed & Algje, Selection Automat, Cranky en Guest Worker zorgen ervoor dat niet alleen tech-experts en Elon-Musketeers, maar ook andere groepen kunnen meedenken en meebouwen aan een inclusieve technologische toekomst. Dit artikel is - met toestemming - integraal overgenomen van de website van SETUP, platform voor een technologie-kritische samenleving.
CLICK, CLICK, CLICK, REPEAT: welkom in the clickwork-zone
De tech-industrie noemt het een 'crowdsourced marketplace', journalisten en wetenschappers beschrijven het als de industrie achter de ‘nieuwe globale onderklasse’: clickwork. De werkers in deze industrie verdienen een (meestal klein) inkomen met het uitvoeren van microtasks: kleine, repetitieve taken die kunstmatig intelligente systemen ondersteunen, trainen of corrigeren. Denk bijvoorbeeld aan het overtypen van kassabonnetjes, het selecteren van objecten in foto’s, maar ook het schrijven van teksten voor zoekmachines. Makers Ruben van de Ven en Merijn van Moll bestuderen in opdracht van SETUP en NSvP de wereld van clickwork en maakten er vorig jaar een eerste installatie over met de titel Guest Worker, gericht op het zichtbaar maken van deze ‘onzichtbare arbeidersklasse’. De afgelopen maanden onderzochten ze de wereld van clickwork verder. Die ervaring hebben ze vertaald naar een nieuwe installatie: Auto-accept.
De inspiratie voor dit werk ontstond toen Ruben en Merijn zelf twee dagen lang aan de slag gingen als clickworker. Bij het uitvoeren van een specifieke taak, het selecteren van helikopter platformen op luchtfoto’s, gebeurde er iets: ze kwamen in een haast meditatieve staat waarbij ze het gevoel hadden eindeloos door te kunnen gaan. Bij atleten is deze mentale staat bekend als 'the zone': een verheven mentale staat van focus waarin zij op het beste van hun kunnen presteren. Deze flow status bleek niet geheel nieuw in de wereld van clickwork: in wetenschappelijke artikelen vonden ze theoretische onderbouwing voor het ontwerpen van clickwork-taken om deze bij werkers te bewerkstelligen. Deze clickwork-zone werd de basis van hun werk. Met hulp van Bas van Eijk en geïnspireerd door o.a. de bunkerfeesten van de Haagse undergroundkoning Guy Tavares lukte het ze om het gevoel te vangen in een techno-track met videoclip.
Dit is wat je voelt als je je verliest in de clickwork-zone (vergeet voor je op play drukt niet je koptelefoon op te zetten):
Clickwork-trilogie
Tijdens hun onderzoek naar de clickwork-zone raakten Ruben en Merijn in gesprek met verschillende ‘turkers’ (werkers op het platform Amazon Mechanical Turk), lazen ze uitgebreide subreddits en ontdekten ze platformen waar clickworkers zich verzamelen. Ze ontdekten dat dé clickworker - die in de media beschreven homogene globale onderklasse, eigenlijk helemaal niet bestaat. Het is te makkelijk om alle clickworkers als zielige, onderbetaalde arbeiders weg te zetten.
Maar hoe ziet de wereld van clickwork er dan wel uit? Welke mensen, systemen en culturen zijn daar te vinden? In het laatste deel van de clickwork-trilogie Accept & Work gaan Ruben en Merijn dit voor je in kaart brengen.
Lees ook: AI's Dirty Little Secret: Hoe AI een hele arbeidersklasse onzichtbaar maakte. De 'dirty little secret' van AI vraagt om een nieuw gesprek over de toekomst van werk, en hoe mens en machine daarin samenwerken. Met de installatie Guest Worker maken we tastbaar wat er op het spel staat.
16 - 24 oktober 2021: Te zien tijdens de Dutch Design Week!
Het drieluik Accept & Work bestaat uit media-installatie Guest Worker, de hierboven genoemde Auto-accept en het werk Exhausting MTurk (dat vertelt de uiteenlopende verhalen van ‘turkers’ achter de schermen). De drie installaties stonden op de tentoonstalling Manifestations, in de Melkfabriek in Eindhoven. Een duik in de wereld van clickwork, door Merijn van Moll & Ruben van de Ven.