Over methodes en systemen die werken anders en beter maken zijn al talloze managementboeken verschenen. De samenstellers van "Anders Werken. Vijftig verhalen over sociale innovatie" kozen voor een heel andere benadering. Zij laten professionals aan het woord over de praktijk van alledag, in vijftig ‘uit het leven gegrepen’ verhalen in een (elektronisch en papieren) boek. Dat anders werken dringend nodig is blijkt duidelijk uit de verhalen.
Het boek en de website zijn een coproductie van Aukje Nauta, Cristel van de Ven en Guurtje van Sloten namens de NSvP en adviesbureau Factor Vijf. Sinds drie jaar organiseren zij het leernetwerk Anders Werken, waar mensen uit de wereld van HR en arbeidsverhoudingen van en met elkaar leren hoe je werk en organisaties kunt verbeteren. De netwerkbijeenkomsten leverden veel nuttige en toepasbare kennis en inzichten op. Om die vast te houden en breder toepasbaar te maken, besloten de initiatiefnemers een boek te maken. Dat boek moest “denken en doen, actie en reflectie met elkaar combineren”, aldus mede-auteur Aukje Nauta. En de ambitie was niets meer of minder dan ‘de wereld verbeteren met een boek’.
Speechen over ‘fikkies stoken met pioniers’
Het boek zou geschreven moeten worden door de leden van het leernetwerk. Nauta: ”We gaven hen de opdracht mee een ‘speech’ te schrijven voor een denkbeeldig, zelfgekozen publiek, over hoe werken volgens hen anders en beter kan.” Na een korte training gingen de auteurs in spe aan de slag om hun ervaringskennis aan het papier toe te trouwen, zodat ook anderen – buiten het netwerk – ervan kunnen leren. Het leverde een breed scala aan vergezichten en praktijkvoorbeelden op, over onderwerpen die variëren van samenwerken in ‘zwermen van zzp’ers’ en ‘fikkies stoken met pioniers’ tot de noodzaak van duurzame inzetbaarheid en het inschakelen van klanten bij het verbeteren van je dienstverlening.
HRM’rs zijn de echte organisatieontwikkelaars
Dat Anders Werken dringend nodig is, wordt meer dan duidelijk uit de verhalen. De huidige bureaucratieën slorpen veel teveel tijd en energie op, en voortschrijdende technologie heeft grote gevolgen voor de arbeidsmarkt, om maar eens wat te noemen. Al die ontwikkelingen en de maatregelen waar ze om vragen zijn bij uitstek het werkterrein van degenen die de belangen van de mensen en de organisatie dichter bij elkaar (kunnen) brengen: de HR-professionals. - Professionals weten sowieso veel beter dan managers wat hen te doen staat, zoals een van de schrijvers het verwoordt. -
Aukje Nauta: “We wilden laten zien dat HRM’ers niet als een kip zonder kop doen wat de baas zegt, maar dat ze kijken naar en nadenken over hun eigen praktijk en daar hun werk op baseren. Zij zijn in feite de échte organisatieontwikkelaars”.
Anders werken = doen waar je goed in bent
De verhalen laten zien wat Anders Werken allemaal is - én dat het voor iedereen weer iets anders kan betekenen. Maar bovenal wordt duidelijk dat anders – en beter – werken een kwestie is van doen waar je goed in bent. En in het meest ideale geval betekent het dat iedereen de taak kan oppakken die hem of haar past. Dit zal voor veel organisaties en leidinggevenden inhouden dat ze moeten breken met tradities en vastgeroeste patronen. Ze zullen professionele ruimte dienen te verschaffen, bijvoorbeeld door in het onderwijs docenten de vrijheid te geven om naar eigen inzicht les te geven. Ook moeten de kwaliteiten van anders-dan-andere medewerkers, die vanwege hun handicap vaak wat extra steun en aandacht nodig hebben, de kans krijgen om tot bloei te komen. Anders werken is ook: elkaar anders waarderen; bijvoorbeeld door bonussen te vervangen door complimenten. En last but not least betekent het: leiderschap dat liever niet van bovenaf komt maar wordt gedeeld, doordat iedereen ideeën kan bijdragen.
24/7 aan
Dat anders werken niet alleen maar voordelen heeft beseffen de samenstellers van boek en website terdege. Want, zo zeggen ze in hun nawoord: “Anders werken maakt ook dat we 24/7 ‘aan’ staan, en hoe beheers je dan je tijd, zodat je niet omvalt van de werkstress? En, vragen ze zich af: zijn we niet stiekem, ‘dankzij’ internetbankieren en Facebook, allemaal gratis werkers (‘prosumenten’) in plaats van consumenten geworden? En hoe maken we al die mooie woorden in ‘andere’ cao’s echt waar - zonder nare neveneffecten?”
Normáál werken
Het boek geeft talloze voorbeelden van Anders-Werken in de praktijk. Uit veel van de verhalen spreekt een verlangen naar de menselijke maat, zegt Aukje Nauta. “Anders werken is eigenlijk normaal werken, zo viel ons op toen we de verhalen lazen. Kunnen we asjeblieft een beetje menselijker en met aandacht met elkaar omgaan?” In hun nawoord schrijven de samenstellers dan ook: “Anders – lees: gewoon lekker en leuk - werken betekent dat we investeren in prettige werkrelaties, waarin we elkaar vertrouwen, zodat we nog lang en gelukkig samenwerken. Als we dit nu maar in onze oren knopen, en in de vingers krijgen bovendien, dan hebben we met dit boek een heel klein stukje van de wereld toch een beetje beter gemaakt.”
‘Anders Werken’ is een uniek boek, omdat het nu eens niet is geschreven door een managementgoeroe of organisatieadviseur met een eureka-moment, maar door praktijkmensen: ondernemers, wetenschappers, studenten, directeuren, HR-adviseurs, vakbondsbestuurders, werknemers en zzp-ers. Zij tonen aan hoe mensen en organisaties erop vooruitgaan als we het werk anders organiseren, op een andere manier leiding geven, mensen ontwikkelen en belonen. En, minstens zo belangrijk, ze laten zien hoe je dat doet in de praktijk van alledag, op de werkvloer.
Dit verhaal gaat nog verder in Anders werken: "Je ziet mensen opboeien"
Reageren