‘De jeugd heeft de toekomst’ is een Nederlands gezegde dat logischerwijs ook op de rest van de wereld van toepassing zou moeten zijn. Maar de praktijk blijkt weerbarstiger: wereldwijd zijn er 75 miljoen jongeren zonder werk. Hoe is het mogelijk dat zoveel jongeren en net-gediplomeerden in de werkloosheid terecht komen? En is er een oplossing voorhanden? Het McKinsey Centre for Government deed een wereldwijd onderzoek en kwam tot een aantal heldere inzichten.
Praktijkgericht leren heeft meeste effect
Het werkloosheidprobleem van jongeren heeft twee aspecten. Ten eerste is er simpelweg een tekort aan banen; daar hebben jongeren, net zo goed als ouderen, last van. Ten tweede zijn de vaardigheden die nodig zijn voor een baan bij de net-gediplomeerden vaak onder de maat. De oorzaak daarvan ligt in het opleidingstraject. Uit het McKinsey-onderzoek komt naar voren dat zestig procent van alle ondervraagden aangeeft dat praktijkgericht leren, dus leren tijdens het werk, het meeste effect heeft. Van de werknemers en gediplomeerden vindt minder dan de helft dat net-geslaagden genoeg vaardigheid hebben voor een starterspositie. Het vergrote deel van de werkgevers denkt daar anders over. Zo is er dus ook een meningsverschil tussen de groepen, waardoor verwachtingen uiteenlopen.
Opleiding: lastig kiezen
De keuze voor een opleiding ligt aan de basis van het werkloosheidsprobleem. In het keuzeproces kunnen verschillende verschillende afwegingen worden gemaakt. Kiest de student voor een betaalbare opleiding, of voor een opleiding die aansluit op de arbeidsmarkt? Veel afgestudeerden laten weten dat als ze opnieuw een studiekeuze moesten maken, ze dan voor een andere opleiding zouden kiezen, onder ander vanwege het baanperspectief. De druk om te kiezen is vaak hoog en leidt ook vaak tot teleurstelling achteraf. Ook geven veel jongeren aan dat ze het nut van een opleiding niet zien. Dat komt door gebrekkige informatie over de toekomstmogelijkheden.
Werkgevers willen meer betalen voor competente starters
Los van het hebben van de nodigde vaardigheden, is het vinden van werk een groot probleem. 25% van de deelnemers met een baan, heeft er meer dan een halfjaar over gedaan om die te vinden. En slechts 55% geeft aan te werken in een werkveld dat gerelateerd is aan hun vooropleiding.
Aan de andere kant geven de werkgevers aan dat er nog altijd veel vacatures niet ingevuld worden en dat dit voornamelijk te wijten is aan het gebrek aan de juiste competenties van de jonge werkzoekenden. Zeventig procent van de werkgevers geeft zelfs aan meer te willen betalen voor een goed gekwalificeerde werknemer. Het zou misschien een idee zijn om het bedrag dat ze eventueel bereid zijn meer te betalen, te investeren in een langer opleidingsproces voor startende werknemers. Want 84% van de werkgevers biedt al een trainingstraject aan van rond de twintig dagen.
Gebrek aan communicatie tussen groepen
Aan de basis van veel problemen met betrekking tot jonge werklozen ligt een gebrek aan informatie en communicatie tussen verschillende groepen, meldt het rapport. Verder meldt het rapport dat het belangrijk is dat jongeren die te arm zijn om te kunnen studeren, toch de kans krijgen om een opleiding te volgen waarin ze een toekomstperspectief creëren dat bij hun talenten past. Ook moeten opleiders, werkgevers en toekomstige werknemers de behoeften beter op elkaar afstemmen. Hierdoor worden de belangen van alle groepen beter vertegenwoordigd en halen alle betrokkenen het beste uit zichzelf. Trainingen voor starters hebben bewezen bijzonder efficiënt te zijn, maar er is ook ruimte voor verbetering. Het huidige traject tussen opleiding en werk kan het een en ander aan innovatie gebruiken. Hopelijk krijgt de jeugd binnenkort de kans om ook daadwerkelijk een betere toekomst te creëren.
Een Engelstalige samenvatting van het onderzoek vindt u hier »
Lees het hele rapport 'Education to Employment: Designing a System that Works' (pdf) van het McKinsey Center for Government.
Reageren