Op 1 juli van dit jaar gaf Siebren Houtman het voorzittersstokje van NSvP door aan prof.dr. Joop Schippers. Hoe kijkt hij terug op 12 jaar bestuurslidmaatschap - waarvan 4 jaar als voorzitter? Waar is hij het meest trots op en waar heeft hij spijt van? Welke adviezen heeft hij voor zijn opvolger? En hoe kijkt hij naar de toekomst?
Siebren, hoe ben jij ruim twaalf jaar geleden bij NSvP terecht gekomen?
“Ik was destijds mede-eigenaar van eelloo. Dat bedrijf ontwikkelde in eerste instantie geautomatiseerde psychologische test- en assessmentoplossingen, maar richtte zich steeds meer op andere manieren van organiseren. Mijn compagnon en ik zijn ervan overtuigd dat het essentieel is dat mensen betekenis kunnen ervaren in hun werk en dat daar meer aandacht voor komt. Ik denk dat onze eigenwijze visie de reden was dat ik benaderd werd door Aukje Nauta, die toen verbonden was aan NSvP, met de vraag of ik aan boord wilde komen. Ik kende ze al wel en besloot te gaan praten. Ik was meteen enthousiast.”
Wat sprak je zo aan in de NSvP?
“Het is een hele leuke club mensen met verschillende achtergronden. Er zit heel veel kennis en ervaring en de mensen zijn bereid om innovatief bezig te zijn om te werken aan de arbeidsmarkt van morgen. De NSvP maakt zich al decennialang hard voor mens en werk – binnenkort bestaan we honderd jaar – en heeft als motto ‘zodat werken voor iedereen werkt’. Het zet dus in op een inclusieve arbeidsmarkt en dat thema ligt mij na aan het hart.”
Was het altijd al je ambitie om voorzitter te worden?
“Nee, zeker niet! Ik heb ooit tegen de directeur, gezegd: vraag mij nooit als voorzitter. Ik dacht dat dat niets voor mij zou zijn, omdat ik overal graag mijn mening verkondig. Maar als voorzitter heb je een heel andere rol en moet je ook oog hebben voor afwijkende standpunten en op zoek gaan naar cohesie. Bovendien is tijdsbewaking niet mijn sterkste punt, wat onhandig is in de rol van voorzitter.
Maar goed, ik werd het dus toch, omdat de toenmalige voorzitter, Marise Born, voor haar carrière vaak naar Zuid-Afrika moest en dit niet langer kon combineren met het voorzitterschap. Het bestuur wilde graag iemand uit de eigen gelederen, met het oog op de continuïteit. Ik dacht: ik doe het wel een jaartje als interimmer. Uiteindelijk beviel het van beide kanten zo goed, dat ik de volledige vier jaar ben aangebleven. Doordat we drie jaar geleden ons bedrijf eelloo verkochten aan het Scandinavische Assessio kreeg ik meer tijd en konden we samen de maatschappelijke visie van de NSvP waarin de mens de leidende rol heeft, in plaats van het systeem of de economie, verder vormgeven en uitdragen.”
Dit werk heeft mijn perspectief verbreed en mijn verbindende verlangens verder aangewakkerd.
Op welk vlak heeft het voorzitterschap van NSvP je als persoon beïnvloed?
“Ik heb er ontzettend veel van geleerd. Ik heb mijn mening zeker niet onder stoelen of banken hoeven steken, maar ik heb wel geprobeerd goed te luisteren naar anderen en verbinding te zoeken. In deze rol wil je niet alleen maar met je eigen overtuigingen erin kleunen. Het is soms prettig om je wat rustiger uit te laten en ik heb geleerd om niet te snel te reageren. Dit werk heeft mijn perspectief verbreed en mijn verbindende verlangens verder aangewakkerd. In de toekomst wil ik graag partijen met elkaar blijven verbinden, ook voor NSvP.”
Waar ben je het meest trots op van alles wat je hebt bereikt als bestuurslid en voorzitter van NSvP?
“In de tijd dat ik aan boord kwam, beoordeelde NSvP voornamelijk heel veel subsidieaanvragen, met een heel breed spectrum binnen ons vakgebied psychotechniek. Na mijn aanstelling als bestuurslid werd al snel meer richting gekozen. Voorstellen moesten voortaan van belang zijn voor de arbeidsmarkt van de toekomst, waarbij we duidelijker werden in hoe we daar zelf naar keken. Zo konden we meer richting geven. Tijdens mijn voorzitterschap heb ik geprobeerd de koers verder aan te scherpen met een programmatische opzet, waarbij de focus voor de komende periode ligt op werken in breder belang. In onze programma’s zetten we altijd in op de 3 T’s die onze kijk kenmerken: toekomst, talent en/of toegang en techniek. Hoe kunnen we een toekomstige arbeidsmarkt vormgeven als we meer gaan denken aan collectieve belangen? Hoe zorgen we dat iedereen een plek heeft om bij te dragen aan een duurzamer samenleving, passend bij zijn of haar talent? En wat kan techniek hierin versnellen of waar moeten we die juist remmen?
Hoe kunnen we een arbeidsmarkt vormgeven als we meer gaan denken aan collectieve belangen?
Het leuke is dat – zoals ik het zie – de 3 T’s ook in de 3 founding fathers van de stichting, David van Lennep, Hendrik van der Vlist en Taco Kuiper, zaten. Zo hield Van Lennep zich bezig met testinstrumenten (techniek) en had hij ook al oog voor de kansen en bedreigingen ervan. Van der Vlist zei destijds al: ‘een bakker hoeft geen bakker te blijven’. Hij keek vooral naar wat jouw talent was en wat daarbij paste. En tot slot Kuiper was een activist, die ook verder weg keek naar een andere toekomst.
Oh ja, en tijdens mijn afscheid zei eigenlijk iedereen dat ik inspirerend had voorgezeten. Als die eigenwijze bestuursleden dat menen, dan ben ik daar ook wel trots op.”
Heb je ook ergens spijt van?
“Terugkijkend denk ik dat ik in de eerste acht jaar als gewoon bestuurslid er soms iets te vrijblijvend in heb gezeten. Omdat het bestuur maar een paar keer per jaar samenkomt, was het verleidelijk om pas kort voor de vergadering in de stukken te duiken. Tijdens de vergadering ben je dan vooral reactief bezig. Als ik in de eerste acht jaar meer betrokkenheid had getoond en meer tijd erin had gestoken, dan had ik misschien meer kunnen betekenen voor NSvP. Ik denk dat er ook een kans ligt voor de NSvP om de betrokkenheid van bestuursleden meer te stimuleren en benutten in de toekomst.”
“Ik wil blijven nadenken over hoe dingen anders kunnen in de toekomst"
Hoe kijk jij naar jouw toekomst?
“Ik wil blijven nadenken over hoe dingen anders kunnen in de toekomst en blijf zoeken naar frisse initiatieven. Ik ben onlangs founding funder geworden van de School for Moral Ambition, een fantastisch initiatief van Rutger Bregman, die toptalent helpt om een ander pad te verkennen dat ten goede komt aan een betere wereld. Daarnaast hebben de Sustainable Development Goals (SDG’s) en de beweging rond Inner Development Goals (IDG) mijn aandacht.
Ik vind het heel belangrijk om met elkaar te komen tot slimme oplossingen die het brede belang dienen en de wereld mooier maken. Ik zou mensen willen helpen hun Career Identity (wie ben je in de wereld van werken?) te verbinden aan werk om de wereld een mooiere plek te maken. Wellicht in een nieuwe steward owned-onderneming, waarbij aandeelhouders dienend zijn aan de missie van het bedrijf. Zo voorkom je dat mensen exits maken om er zelf financieel beter van te worden. Ik ben mij ervan bewust dat ik in de luxepositie zit dat ik mij dit kan permitteren, omdat ik zelf wel zo’n exit heb gemaakt. Ik wil graag ook iets goeds doen met dat geld.”
Tot slot: welk advies heb jij voor je opvolger?
“Ik hoop en verwacht dat Joop doorgaat op de inhoudelijke weg die we ingeslagen zijn. Dat hij dat framework van de missie en de drie T’s overeind houdt, net als onze programmatische manier van werken. Een duidelijke koers om nog meer impact te krijgen. Ik ben zelf misschien wat minder van de gebaande paden en de grote instituten. Joop is ook een vrije denker, maar heeft ook goede connecties in de institutionele wereld. Hij is een zeer intelligente man met een enorm netwerk, die in staat is om NSvP en ‘Werken in breder belang’ nog beter op de kaart te zetten. Ik heb er alle vertrouwen in dat hij er iets moois van gaat maken.”
