Winnaar SkiLLLsChallengePrijs 2017
Instituut Gak en NSvP

Aanleiding en achtergrond

Het aanbod van informatie en kennis groeit exponentieel en is steeds beter toegankelijk. Onze economie is al lang kennis gedreven en dat wordt steeds sterker. Jongeren, en volwassenen zullen gebruik moet leren maken van vervagende grenzen tussen verschillende disciplines en kennisbronnen om creatieve oplossingen te vinden voor complexe maatschappelijke vraagstukken.
Het project Crossing Educational Borders (CEB) richt zich op de ontwikkeling van vaardigheden voor de 21e eeuw om in de kennissamenleving de weg te vinden, en om samen met anderen te komen tot oplossingen die nog niet eerder waren voorzien. Grenzen in leeftijd, disciplines, kennisbronnen, werk en school worden ter discussie gesteld in dit project. We zoeken nieuwe vormen van leren en onderwijs, weg van de smalle (vaak vooral cognitieve) benadering van leren die nog vaak gangbaar is. Dit project onderzoekt in het bijzonder handvatten om gepersonaliseerd leren in groepen vorm te geven.
 

Doel van het project

Doel van het project is om in multidisciplinaire teams waarin scholieren, studenten en ‘werkenden’ samen een team vormen nieuwe oplossingen bedenken en toe te passen in de praktijk. Ze leren van en met elkaar diverse 21st century skills, doen inhoudelijke kennis op en ontwikkelen zich tot professionals van de toekomst. Teamleden zijn in verschillende rollen betrokken (bijvoorbeeld als projectleider, onderzoeker, veranderaar). De rollen worden verdeeld over het team dat bestaat uit leerlingen van het VO, HBO, post-bachelor studenten en mensen uit het werkveld.

Dit vraagt van teamleden in ieder geval ontwikkeling in de volgende skills:
• het vermogen hun rol zelf mede vorm te geven (‘job crafting’),
• zelfsturing,
• sterke interpersoonlijke vaardigheden,
• het vermogen om nieuwe verbanden te zien,
• ondernemerschap,
• creatieve en analytische vaardigheden,
• en het snel kunnen beoordelen van informatie en informatiebronnen.

Juist deze vaardigheden zijn belangrijk om te ontwikkelen om voorbereid te zijn op nog niet bestaande beroepen in de toekomst. Met deze vaardigheden in huis kunnen ze adaptief reageren op de dynamiek van continue verandering. Zo kunnen zij gedurende hun loopbaan actief blijven deelnemen aan het arbeidsproces en omgaan met de verschuiving van baanzekerheid naar werkzekerheid. 

De aanpak

Crossing educational borders werkt als volgt:
1. Ontwerpen van de learning space

• Introduceren van group based learning, voorafgaand aan het eigenlijke ontwerp van de learning space. 
• De deelnemers kiezen een reëel technologisch-maatschappelijk vraagstuk dat het uitgangspunt vormt voor het te ontwikkelen programma. In een programma participeren 8 personen. (3 studenten VO, 3 HBO studenten, 2 post-HBO/werkenden)
• Alle teamleden bepalen samen wat ze de komende jaren aan kennis en vaardigheden moeten ontwikkelen. Dit gebeurt in een drietal workshops op basis van de innovatieve didactische Vision Backcasting methode.
• De  inhoud van het programma wordt gevormd in co-creatie, waarbij de relevante specifieke skills (naast de set die eerder is genoemd) worden benoemd. Er ontstaat een uitdagende learning space waarin ieder werkt aan zijn ontwikkelpunten. De studenten staan dus zelf aan het roer van hun professionele ontwikkeling en bepalen zelf hoe deze naar hun mening optimaal wordt gestimuleerd. 

2. Ontwikkelen van materiaal

• Experts, HAN en deelnemers ontwikkelen inhoudelijk het materiaal voor de learning space incl. de bijbehorende didactiek. Vanuit didactisch oogpunt komen houding, vaardigheden en kennis op een gelijkwaardige, en activerende manier aan bod.
• Er worden fysieke en digitale ruimtes gekozen die passen bij a) het vraagstuk en b) het proces van leren. Deze ruimtes zijn dus niet de traditionele 4-muren met een dak, maar de plek waar kennis, inspiratie en vragen samen komen (bijv. In een centrum gericht op innovatie, bij de opdrachtgever, in een aboretum e.a.)

3. Uitvoering van het onderwijs

• In de gecreëerde learning space verwerven de lerenden samen vaardigheden en kennis die nodig is om het vraagstuk te kunnen oplossen. Met group-based learning wordt het leren van en met elkaar tussen jongeren en werkenden, gestimuleerd.
• De leerlingen, studenten en werkenden realiseren concrete oplossingen die met de betrokkenen, gebruikers, stakeholders worden besproken en getest.
• Alle lerenden zijn betrokken bij continue reflectie op het groepsproces en geven gezamenlijk betekenis aan wat er gebeurt. Iedereen ‘leert leren’ en is hierdoor in de toekomst beter in staat om te gaan met complexiteit en onzekerheid.